"Senzora" Deventer
De apotheek en mineraalwaterfabriek van Wed. S. Schutte, waar kogelflesjes met koolzuurhoudend water werden gemaakt, was gevestigd in de Nieuwstraat 52, op de hoek van de Kuiperstraat. De firma startte in 1878. Het pand in de Nieuwstraat werd in 1887 gebouwd. Aanvankelijk maakte de apotheker ook mineraalwater en limonatesiroop, maar dit is later een zelfstandig bedrijf geworden.
In 1950 heette de fabriek de N.V. Deventer Limonadefabriek (v.h. Fa. Wed. S. Schutte met de glazen afsluitkogels uit de kogelflesjes van de mineraalwater- en limonadefabriek van Schutte werd geknikkerd.
De kinderen noemden deze "knikkers" winnekes.
Industriële - en Handelsmaatschappij Senzora v/h A.J. Schoemaker en Zonen (Schoemaker en Zonen Raambuurt) gaat terug naar Joannes Bernardus Schoemaker, die in 1811 naar Deventer komt en een bedrijfje start in kruidenierswaren. Joannes' kleinzoon Antonie Joannes (1852-1927)huurt in 1876 het winkelpand met het er tegenover gelegen pakhuis op de Graven van wed. J.A. Spijker & Comp. en neemt 'de winkelaffaire' en de boter- en eierhandel over.Het kruideniersbedrijf en grossierderij wordt uitgebreid. Schoemaker verkoopt petroleum, importeert cognac en wijnen en exporteert eendeneieren naar Engeland. Omstreeks 1901 gaat hij zelf produceren. Dan heeft hij aan de Hogestraat 31 een korte tijd een fabriekje voor vleeswaren en worst. Een paar jaar later heeft hij een koffiebranderij. In 1908 start hij aan de Diefsteeg (nu Bruynssteeg 10) een koffiebranderij en een zeepfabriek. De zeepmerken "Spierwit" en "Extra" worden gedeponeerd. Uiteindelijk groeit het bedrijf onder de leiding van de zonen Hein en Jan Schoemaker uit tot een fabriek waar wasmiddelen en suikerwerk (pepermunt) gemaakt wordt. In 1916 wordt er een fabrieksgebouw aan de Raamstraat gebouwd. In 1917 wordt de firma de N.V. Industriële - en Handelsmaatschappij v/h Senzora. In 1927 wordt een fabriek voor de fabricage van zachte zeep aan de Bergsingel 6 gebouwd. In 1929 wordt Bergsingel 2- 4 aangekocht, waar in 1932 een nieuwe verffabriek wordt gevestigd. In 1946 wordt de fabricage van verf voortgezet aan Pothoofd 17. Uiteindelijk wordt er in 1960 gestopt met de fabricage van verf. In 1936 wordt Senzora de eerste soda-producent van Nederland: "Zilversoda". Na de oorlog wordt er synthetische zeep gemaakt. Bekende merknamen van consumentenwasmiddelen zijn: "kwak", "FEP-vloeibaar wasmiddel, het fosfaatvrije "tricel", "star"en "senso sensitive" Veel suikerwerk en pepermunt wordt verkocht onder de merknaam "Tiger". De fabriek adverteert dan als zijnde een fabrikant van zepen, was- en reinigingsmiddelen, verven en lakken.
Complex Raamstraat
Complex verffabriek Pothoofd
Vervoer gerede producten
Nota voor geleverde Producten
Nota voor geleverde Producten
De fabrieken van Senzora (Schoenmaker en Zoon) in de Raamstraat. Links is de pepermuntfabriek (hartjes met tekst). rechts is de wasmiddelenfabriek (2007)
Voormalig fabriekscomplex Senzora 2020
Voormalig fabriekscomplex Senzora 2020